Cognitieve gezondheid: de hersenen stimuleren
Cognitieve gezondheid: 152 miljoen krijgen dementie tussen nu en 2050
Veroudering is het resultaat van een grote schade aan moleculen en cellen die na verloop van tijd ontstaat 1. Net als andere organen van het menselijk lichaam ontwikkelen de hersenen zich met de leeftijd, zowel in structuur als in de vaardigheid om diverse taken uit te voeren2 . De frequentie van cognitieve achteruitgang neemt toe met het ouder worden1 en verschilt sterk per persoon. Deze achteruitgang wordt in algemene zin aangeduid met de term dementie.
Dementie manifesteert zich door achteruitgang van het geheugen, redeneervermogen, gedrag en vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren3 . Naar schatting zal het totale aantal mensen met dementie 82 miljoen bereiken in 2030 en 152 miljoen in 20505. Momenteel wordt geschat dat 5% tot 8% van de 60-plussers ooit aan dementie zal lijden3.
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie bij oudere personen, met een prevalentie van ongeveer 4,4% bij 65-plussers. De aandoening beïnvloedt de cognitieve functie, de stemming en het gedrag .4
Gezond ouder worden dankzij voeding
Gezond ouder worden begint met een uitgebalanceerd voedingspatroon dat voorziet in de specifieke voedingsbehoeften van het lichaam. Voeding voorziet het lichaam van de voedingsstoffen die onmisbaar zijn voor het goed functioneren van de hersenen en die zo veroudering vertragen5.
Omega-3-langeketenvetzuren, eicosapentaeenzuur (EPA) (link naar het artikel over omega 3) en docosahexaeenzuur (DHA) worden met name verkregen door de consumptie van vis en zeevruchten: het lichaam maakt deze slechts in een zeer kleine hoeveelheid aan. DHA is een belangrijk onderdeel van neuronen dat het overbrengen van boodschappen5 gemakkelijker maakt.
In bepaalde studies is aangetoond dat er een positief verband bestaat tussen mediterrane voedingspatronen en preventie van de ziekte van Alzheimer6. Een van deze studies onderstreept vooral de correlatie tussen verbetering van het geheugen en een dieetaanvulling met extra vierge olijfolie of notenolie7. Daardoor kan worden gesteld dat vitamine- of voedingssupplementen positieve effecten op de cognitie hebben.
Stimuleer de gezondheid van uw hersenen met een lichamelijke of sociale activiteit!
Andere publicaties hebben aangetoond dat er een verband bestond tussen het optreden van cognitieve stoornissen en risicofactoren gerelateerd aan levensstijl, zoals lichamelijke inactiviteit, roken en overmatig gebruik van alcohol3.
Op latere leeftijd kunnen oefeningen om de spiermassa op peil te houden en gezonde voeding helpen om de cognitieve functies te behouden. Lichamelijke activiteit zorgt bijvoorbeeld voor het behoud van mobiliteit en onafhankelijkheid6. Sociale interactie kan ook helpen om cognitieve achteruitgang te voorkomen. Sociaal contact is vaak een reden om lichamelijk actief te zijn en helpt een goede slaapkwaliteit te behouden. Daarmee wordt het geheugen verbeterd en worden giftige stoffen uit de hersenen verwijderd8.
Er zijn ook nog andere factoren die een rol spelen, en de eerste levensjaren kunnen doorslaggevend zijn. Zo zijn het opleidingsniveau en opgroeien in een stimulerende omgeving twee factoren die in verband worden gebracht met het later optreden van cognitieve stoornissen. Training van de hersenen, zoals door talen te leren, spelletjes te spelen of sociaal actief te zijn, draagt ook bij aan de vertraging van het proces.
Kortom, zorg voor gezonde voeding, lichamelijke activiteit en stimulatie door middel van spel om uw hersenen actief te houden en zo het optreden van cognitieve stoornissen te vertragen.
1. Agence Française de sécurité sanitaire des aliments (AFSSA), Apports nutritionnels conseillés pour la population française, 2009, pagina 315
2. Institut national de santé publique du Québec, La santé cognitive, une nouvelle cible pour vieillir en santé, november 2017, pagina 15
3. OMS, la démence, principaux faits, 12 december 2017
4. Simon C. Dyall, Long-chain omega-3 fatty acids and the brain: a review of the independent and shared effects of EPA, DPA and DHA, Frontiers in Aging Neuroscience, 21 april 2015
5. Catherine Esnouf, Jean Fioramonti, Bruno Laurioux, L’alimentation à découvert, CNRS éditions, 2015, pagina 180-181
6. Institut national de santé publique du Québec, La santé cognitive, une nouvelle cible pour vieillir en santé, november 2017, pagina 22
7. Damien Mascret, Le déclin cognitif ralenti par une alimentation saine, mai 2015
8. Institut national de santé publique du Québec, La santé cognitive, une nouvelle cible pour vieillir en santé, november 2017, pagina 23